PTSP se javlja kod
dijela osoba nakon tzv. stresogenog događaja. Stresogeni događaj je definiran
kao iznimno jaka ugroženost katastrofične prirode koja može dovesti do
sveprožimajuće ugroženosti u gotovo svakog. Važno je istaći da PTSB nije odraz
povišene psihičke labilnosti ili odraz neke psihičke bolesti, PTSP može razviti
svaka psihički zdrava i stabilna osoba. Ipak, predisponirajući faktori mogu
sniziti prag za razvoj simptoma, pa je opravdano govoriti o individualnoj
predispoziciji i intenzitetu stresogenog događaja (ili subjektivnom doživljaju
intenziteta stresogenog događaja) kao interakciji odgovornoj za razvoj PTSP-a,
čemu se kao treći faktor pridružuje podrška okoline nakon traume . Pojam
traumatizacije se odnosi na proces, trauma na rezultat tog procesa.
Komorbiditeti su najčešće depresija, anksiozni i somatoformni poremećaji kao i
zloupotreba psihoaktivnih supstanci i alkohola.Posttraumatski stresni poremećaj
(PTSP) vezan je uz različit psihički i tjelesni komorbiditet. Kardiovaskularne
i cerebrovaskularne bolesti vodeći su uzroci smrti, važan javnozdravstveni
problem te čine značajan dio troškova zdravstvene zaštite.
Kod bolesnika s
PTSP-om povišen je lipidni status i incidencija kardiovaskularnih bolesti.
Lipidni status marker je kardiovaskularnog rizika, a stres je važan rizični
čimbenik u tom procesu. Novija istraživanja ističu homocistein i antitijela na
oksidirani LDL (oLAB) i njihovu ulogu u Alzheimerovoj bolesti, shizofreniji,
oscilacijama raspoloženja, depresiji, smetnjama koncentracije i oštećenju
pamćenja. Neurogeneza hipokampusa kod odraslih važna je u procesu učenja i
memorije. Dokazana je povezanost volumena hipokampusa i promjena u lipidnom
statusu. Naša preliminarna istraživanja pokazala su postojanje razlika u
koncentraciji homocisteina i oLAB-a ispitanika s ratnim PTSP-om u odnosu na
ispitanike s ratnom traumom bez PTSP. Ponekad je bolest tako teška da bolesnik
ima i simptome psihoze, pri čemu nalazimo paranoidne stavove, misaonu
disocijaciju pa čak i halucinacije. Skloni smo zaključiti da se takvi oblici
pojavljuju u osoba koje otprije nose psihotičnu predispoziciju. Kao posljedica
traumatskih iskustava uz PTSP pojavljuju se i druge dijagnoze. Tada je riječ o
tzv. komorbiditetu. Najčešće komorbiditetne bolesti, uz PTSP su: depresivni
poremećaj, demencija, alkoholizam i poremećaj osobnosti.U skupini bivših ratnih
zarobljenika, uz PTSP su se kao komorbiditetne dijagnoze najčešće pojavljivale
depresija i sindrom demencije, u skupini boraca – ratnih veterana bile su to
dijagnoze poremećaja osobnosti, alkoholizam i depresija, a u skupini žena
prognanica dijagnoze depresija i somatizacijski poremećaj.